Nurkan Törer, Kenan Çalışkan, Mehmet Haberal, Ali Ezel, Tarık Zafer Nursal

Başkent Üniversitesi Genel Cerrahi AD, ADANA

Özet

Amaç: Kliniğimizde ameliyat edilen hastaların The Physiological and Operative Severity Score for the enUmeration of Mortality and Morbidity (POSSUM) puanları hesaplanıp morbidite ve mortalite ile ilişkileri hesaplanmaya çalışılmıştır.

Durum değerlendirilmesi: Mortalite ve morbiditeyi öngörmede giderek daha yaygın kullanılmaya başlanan yöntemlerden biri de hastaların fizyolojik ve cerrahi durumlarını değerlendirerek hesaplanan POSSUM puanıdır.

Yöntem: Ameliyat edilen hastaların demografik özellikleri, yapılan ameliyatın tipi, ASA derecesi ve POSSUM puanları hesaplanıp not edildi. Bu veriler, hastalarda gözlenen morbidite ve mortalite ile karşılaştırıldı.

Bulgular: Toplam 1463 hastanın ancak 747 sinde POSSUM hesaplanabildi. Bu hastaların yaş ortancaları 51 (15–86) idi ve %46.7'si (n=349) erkek hastalardan oluşmakta idi. Hastaların toplam yatış süre ortancası 2 gün (0–38), ameliyat sonrası yatış süre ortancası 1 gün (0–38), toplam morbidite % 6.8 (n=51), mortalite % 0.9 (n=7) olarak saptandı Yapılan ameliyat tipinin hastalarda gözlenen morbidite ve mortalite oranı ile ilişkili olduğu gözlendi (sırasıyla p=0.002, p=0.006). Her bir parametrenin mortalite ve morbidite ile ilişkisi ayrı ayrı değerlendirildiğinde Glascow Koma Skoru, Hemoglobin düzeyi, cerrahinin büyüklüğünün ve ASA puanının morbiditeyle ilişkisinin anlamlı, serum potasyum düzeyi ile sınırda anlamlı olduğu gözlendi. Kan Üre Azotu ile Elektrokardiyogram (EKG) bulgularının, toplam ameliyat sayısının ve ASA puanının mortalite ile ilişkisinin anlamlı, serum sodyumu, beyaz küre sayımı, cerrahinin büyüklüğü ve zamanlaması ile ise sınırda anlamlı olduğu saptandı Hastaların hesaplanan POSSUM puanı ortalama 15.8 ± 6.2 idi. POSSUM puanı ile morbidite ve mortalite ilişkisini göstermek üzere çizilen ROC (receiver-operator charecteristic) eğrilerinin altında kalan alan mortalite için 0,746±0,098 (p= 0,016), morbidite için ise 0,626±0,037 (p= 0,003) olarak hesaplandı.

Sonuç: POSSUM puanlaması mortalite ve morbidite öngörüsünde başarılı bir yöntem olarak görünmektedir. Ancak uygulamadaki zorlukları nedeniyle rutin kullanımdan çok akademik anlamda kullanılabilecek bir yöntem olduğu düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Cerrahi morbidite, mortalite, POSSUM