FİKRET BAŞTIMAR, YAVUZ KAYA, TEOMAN COŞKUN, SEDA VATANSEVER, SEVİNÇ İNAN, ZEKİ ARI, TURAN GÜNDÜZ

Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, MANİSA

Özet

Amaç: İntraduktal hidrojen peroksit perfüzyonu ile oluşturulan akut pankreatit modelinde, hidrojen peroksitin tripsinojen aktivasyonu üzerindeki etkisini ve pankreasta oluşan hücre hasarının apopitozis ile ilişkisini araştırmak.

Durum Değerlendirmesi: Serbest oksijen radikallerinin akut pankreatit patogenezindeki rolü tam olarak açıklanamamıştır. Pankreastaki bütün hasarın, sadece oksijen radikallerinin hücre duvarı üzerine olan direkt toksik etkilerinden kaynaklanabileceği şüphelidir. İnaktif proteolitik enzimlerin serbest oksijen radikalleri tarafından oktivasyonu pankreastaki gerçek hasardan sorumlu olabilir.

Yöntem: Çalışmada 20 rat randomize olarak 2 gruba ayrıldı. Tüm ratlarda ana safra-pankreas kanalı karaciğer hilusu düzeyinde kateterize edildi. Pankreas kanalı karaciğer hilusundan duodenuma doğru, grup 1'de serum fizyolojik (%0.09 NaCI), grup 2'de 250 (M konsantrasyonda hidrojen peroksit ile 0.5 ml/ saat hızında üç saat perfüze edildi. Deney sonunda tüm ratlarda pankreatit tanısı için serum amilaz ve lipaz ölçümleri, tripsinojenin tripsine dönüşümünü göstermek amacıyla serum ve idrar tripsinojen aktive edici peptid ölçümleri yapıldı. Histopatolojik inceleme ve immünohistokimyasal olarak apopitozisin değerlendirilmesi için pankreastan doku örneği alındı. Gruplar arası farklar Mann-Whitney U testi ile değerlendirildi.

Çıkarımlar: Serum fizyolojik ile perfüze edilen ratlarda akut pankreatit bulguları saptanmadı. Hidrojen peroksit grubunda yüksek serum amilaz ve lipaz seviyeleri ve morfolojik bulgular ile belirlenen akut ödematöz pankreatit gelişti. Serum ve idrar tripsinojen aktive edici peptid konsantrasyonlarında istatistiksel bir artış saptanmadı. Serum fizyolojik ve hidrojen peroksit grubunda apopitozis görülmedi.

Sonuçlar: Çalışmamızda hidrojen peroksitin intraduktal perfüzyonu ratlarda akut pankreatit oluşturdu. Bu akut pankreatit modelinde 3. saatte serum ve idrarda tripsinojen aktivasyonu saptanmadı. Çalışmada kullanılan hidrojen peroksit konsantrasyonu ile pankreas dokusunda apopitozis gözlenmedi.

Anahtar Kelimeler: AKUT PANKREATİT, SERBEST OKSİJEN RADİKALLERİ, HİDROJEN PEROKSİT,TRİPSİNOJEN AKTİVE EDİCİ PEPTİD, APOPİTOZİS