Literatür ışığında yeni pansuman ürünleri
Kurtuluş Öngel1, Haluk Mergen2
1Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği AD, ISPARTA
2Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Kan Bankası, BURSA
Özet
Amaç: Yara değerlendirmesi ve pansuman tekniklerine yönelik çalışmalar giderek artmaktadır. Bu çalışmada da pansuman uygulamalarındaki yeni nanoteknolojik yaklaşımlar literatür yardımıyla açıklanmaya çalışılmıştır. Yeni çalışmaları değerlendirmek için Amerikan Ulusal Tıp Kütüphanesi medikal veri tabanı olan ve 16 milyonun üzerinde kayıtlı makale içeren Pubmed ve diğer biyomedikal veri tabanları üzerinde tarama yapılmıştır.
Durum Değerlendirilmesi: Herhangi bir yaranın tedavisinin planlanmasından önce yaranın değerlendirilmesi gereklidir. Yara değerlendirmesinde yara lokalizasyonu, yara yatağı, yüzeyi, kenarı, çevresi, büyüklüğü, derinliği, dekolasyon, drenaj, infeksiyon ve ağrı bakımından değerlendirilmelidir. Akut yaralar her pansuman değişiminde, kronik yaralar ise haftalık olarak değerlendirilmelidir. Son yıllarda pansumanın etkinliğini arttıran teknolojiler kullanılmaya başlanmıştır. Büyüme faktörü içeren mikrokürelerden polimer teknolojisiyle birleştirilmiş kahverengi deniz yosunu hücrelerine uzanan, 30 nanometre çapında liflerden pansuman materyali üreten nanolif teknolojisi, nanokristal gümüş pansuman, doku ve organ eksikliğine karşı ekstraselüler matriks üreten doku mühendisliği gibi pek çok gelişme pansuman teknolojisine katılmıştır. Böylece pansumanlardaki istenen özellikler olan oksijen geçirgenliği, kontrollü buharlaşma, artmış drenaj kabiliyeti, ekzojen patojen girişinin önlenmesi gibi konularda iyileşme saptanmıştır.
Sonuç: Hepimiz, pansumanın özellikle kronik kapanmayan yaralardaki önemini bilmekteyiz. Bu konudaki elimizdeki kısıtlı çalışmaların ışığında, sağlık kuruluşlarında yeni teknolojilerle yapılacak gözlem ve pratik uygulamalara dayanan pansuman uygulamalarının sayısının arttırılması, bu konuda bize yeni yaklaşımlar sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler: Yara bakımı, ideal pansuman, nanolif teknoloji