PERFORE APANDİSİT OLGULARINDA YAŞ VE CİNSİYETE ÖZGÜ DEĞİŞİKLİKLER

Özet

Amaç: Akut apandisit sonrası perforasyonu gelişmesi, postoperatif morbidite ve mortalite üzerinde yaş ve cinsiyet dağılımının etkisini araştırmak.

Durum değerlendirmesi: Akut iltihaplı apandisitin perforasyonu fokal bir enfeksiyonun bölgesel ve sistemik yayılımına neden olarak klinik gidişi, komplikasyon gelişimini, olgunun akıbetini olumsuz etkileyen bir dönüm noktasıdır, Bu nedenle perforasyona etkili risk faktörlerini belirlemek, berteraf etmek veya bunlar karşısında hazırlıklı olmak olguların yararına olacaktır.

Yöntem: Ameliyat kayıt ve bulgularına göre akut apandisit tanısıyla apandektomi yapılan perfore ve perfore olmayan apandisit olgularının hastane dosyaları retrospektif incelendi. Perfore apandisit olguları yaş gruplarına göre çocuk, erişkin ve yaşlı olarak üç grupta araştırıldı. Yaş ve cinsiyete göre akut apandisit ve perforasyon insidansı, komplikasyonlar ve sonuçları, olgu akıbeti belirlendi.

Çıkarımlar: Perforeapandisitli 326 olgunun 219'u (%67.2) erkek, 107'si (%32.8) kadın ve ortalama yaş 27.8 idi. Akut apandisit olgularının içinde perforasyon oranı %12.7 bulundu. Bu oran çocuk ve yaşlı grupta sırasıyla %17.7 (p<0.001) ve %38.5 (p<0.001) idi. Çocuk ve yaşlılar tüm olguların %35.3'ü iken, perfore apandisitlerin %56.1'dir (p<0.0001). Cins dağılımı perfore apandisit oluşumunda etkili bulunmadı. Genel morbidite %32.8, yaşlı grupta %73.8'dir (p<0.000l). İleri yaşla birlikte postoperatif komplikasyonların hem sayısı hem ciddiyeti artmaktadır. Erken postoperatif dönemde ölen olgu sayısı 5 (%1.5)'tir. Tüm fatal sonuçlar 50 yaş üstü yaşlı gruptadır (5/42; %11.9). Ölüm, karın içi sepsisin ağırlaştırdığı önceden mevcut yandaş sistemik hastalık ve düzensizliklere bağlıdır.

Sonuç: Cinsiyet akut apandisit olgularında perforasyon oluşumu, postoperatif morbidite ve mortalitede etkili bir faktör değildir. Perfore apandisit oluşumunda yaş (15 yaş altı küçük, 50 yaş üstü ileri yaşlar) risk faktörüdür. Yaş gruplarına göre akut apandisit insidansı azaldıkça ters orantılı olarak perforasyon oranı artmaktadır. Diğer bir deyişle çocuklukta daha düşük apandisit insidansı, daha yüksek perforasyon oranı; yaşlılarda en düşük insidans, en yüksek perforasyon oranı görülmektedir. İleri yaş (yaşa bağlı yandaş hastalıklar ile birlikte) postoperatif morbidite ve mortalitede en önemli etkendir.