POLİTRAVMATİZE YOĞUN BAKIM HASTALARINDA DÜŞÜK MOLEKÜL AĞIRLIKLI HEPARİN (DMAH) İLE VENÖZ TROMBOEMBOLİZM (VTE) PROFİLAKSİSİ
MEHMET KURTOĞLU, C DİNÇAY BÜYÜKKURT, A CEM DURAL, METİN KURTOĞLU, RECEP GÜLOĞLU
İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi ABD, İSTANBUL
Özet
Amaç: Enoxoparin profilaksisi gören politravmatize yoğun bakım hastalarında kanama ve VTE komplikasyonlarını retrospektif olarak ortaya koymaktır. Bulgularımız travma hastalarında Enoxaparin uygulama protokolünü oluşturmakta bize yol gösterecektir.
Durum Değerlendirmesi: Pulmoner Emboli yoğun bakımda yatan politravmatize hastalar için önemli bir ölüm nedenidir. Profilaksi uygulanmaksızın PE görülme insidansı travmanın derecesine göre %50-60 arasında değişmektedir. Son 10 yılda Düşük Molekül Ağırlıklı Heparinlerin kullanımı Venöz Tromboembolizm riskini düşürmesi sebebiyle popülerlik kazanmıştır. Travma hastalarında DMAH Venöz Tromboembolizm profilaksisinde Klasik Heparin ve intermitant Pnömatik Botlara oranla daha etkilidir. Diğer alternatif profilaksi yöntemleri veya profilaksi yapmamak yüksek riskli yoğun bakım hasta grubunda etik bulunmadığı için kontrol grubu yapılmamıştır.
Yöntem: Yoğun bakım ünitesinde Nisan 1997-Şubat 2000 tarihleri arasında yatan 397 politravmatize hasta retrospektif olarak değerlendirilip çalışmamıza dahil edilmiştir. Tüm hastalara 40mg/gün Enoxaparin Sodyum uygulanmıştır. Travmanın derecelendirilmesi Apache II travma skorlama sistemi ile yapılmış, kanama günlük 2g/dl Hemoglobin düşüşü ile takip edilmiş, pulmoner emboli tanısı ani kan gazı değişiklikleri ve klinik durumun kötüye gidişi ile konmuş ve spiral BT ile ispatlanmıştır. İstatistiksel analizde Pearson korelasyon testlerinden yararlanılmıştır. Tüm vakalara yoğun bakım hastalarının zorluğu nedeniyle spiral BT veya akciğer perfüzyon sintigrafisi yapılamamıştır.
Çıkarımlar: Ortalama Apachell skoru 13.8, Mortalite %41 dir. 40 hastada (%10) profilaksiye bağlı kanama komplikasyonu gelişmiş, 11 hastada (%2.8) pulmoner emboli teşhisi konmuş ve bu hastaların 7 si (%63) ex olmuştur.
Sonuç: Politravmatize yoğun bakım hastalarında DMAH profilaksisi ile PE görülme insidası anlamlı şekilde düşüş göstermiştir (p<0.05). Kanama insidansı yükselmiştir, ancak istatistiksel açıdan anlamlı değildir (p>0.05). Bu sebeple DMAH profilaksisi politravmatize yoğun bakım hastalarında güvenli ve etkilidir.
Anahtar Kelimeler: POLİTRAVMA, YOĞUN BAKIM, PULMONER EMBOLİ, PROFİLAKSİ, DÜŞÜK MOLEKÜL AĞIRLIKLI HEPARİN