BAHADIR M GÜLLÜOGLU, M LEVHİ AKIN, AFŞAR BARLAS, CENGİZ ERENOĞLU, A ÖZDEMİR AKTAN, AHMET BATKIN

Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi ABD

Özet

Amaç: Kolorektal cerrahi sonrası rutin nazogastrik dekompresyonun gerekliliği sorgulandı.

Durum Değerlendirmesi: Nazogastrik dekompresyon (NGD), karın ameliyatları sonrası hastayı postoperatif ileusun yolaçabileceği komplikasyonlardan koruma amaçlı olarak cerrahlar tarafından yaygın olarak uygulanmaktadır.

Yöntem: Bu çalışmada hastalar prospektif olarak acil ve elektif kolon ve rektum cerrahisi sonrasında NGD uygulanıp uygulanmamasına göre randomize edildiler. NGD uygulanmayacak hastaların operasyon sırasında takılmış olan nazogastrik sondaları operasyonun bitiminde çıkarıldı. Diğer hastalarda ise son dört saat içerisindeki sonda aspiratı 100 ml'nin altına düşmesi durumunda sondaları çekildi. NGD uygulanan ve uygulanmayan hastalan postoperatif peristaltizmin dönüşü (bağırsak sesleri duyulması, gaz ve defekasyon çıkışı) ile kusma,yeniden NGD gereksinimi oluşması,yara enfeksiyonu, üst solunum yolu enfeksiyonu, elektrolit bozuklukları gibi komplikasyonların gelişmesi açısından karşılaştırdık.

Çıkarımlar: Çalışmaya toplam 94 hasta dahil edildi. Bunların 49 tanesine ameliyat sonrasında NGD uygulandı, geriye kalan 45 hastanın ise nazogastrik sondaları ameliyat bitiminde çekildi. Toplam 19 hasta acil koşullarda ameliyat edildi. Geri kalan tüm hastalar planlı elektif ameliyata alındı. Hastalar en çok kanser (n=59) veya kolostomi kapatılması (n=12) nedeni ile ameliyat edildiler. Hastalara en sık rezeksiyon ve aynı seansta anastomoz oluşturulması (n=50) şeklinde ameliyat uygulandı. NGD uygulanan hastaların sondaları ortalama 28 saat süre ile tutuldu. NGD uygulanmayan hastalarda ilk bağırsak sesi, NGD uygulanan gruba göre anlamlı olarak erken duyulmuştur (sırasıyla ort. 24 saate karşın 33 saat). Buna ek olarak NGD uygulanmayan grupta ilk gaz çıkışı NGD uygulanan hastalara kıyasla anlamlı olarak daha kısa sürede olmuştur (sırasıyla ört 41 saate karşın 54 saat). Bunların dışında ilk defekasyon yapma zamanı,postoperatif kusma, tekrar NGD gereksinimi, postoperatif serum sodyum ve potasyum seviyeleri ile postoperatif komplikasyon sıklığı açısından ise gruplar arasında fark saptanmamıştır.

Sonuçlar: Bu çalışmada, kolorektal cerrahi sonrasında rutin olarak NGD'nin gerekliliği sorgulanmış ve postoperatif NGD'nin devam edilmesi durumunda intestinal motilitenin normale dönmesinin geciktiği saptanmıştır. Bunun yanı sıra NGD yapılmaması postoperatif komplikasyon (kusma, yara enfeksiyonu,herni oluşması, tekrar NG takılması) oranında herhangi bir artışa yol açmamıştır.

Anahtar Kelimeler: KOLOREKTAL CERRAHİ, NAZOGASTRİK DEKOMPRESYON, POSTOPERATİF KOMPLİKASYON, İLEUS, PROSPEKTİF RANDOMİZE ÇALIŞMA