ABDOMİNAL TÜBERKÜLOZ

Özet

Amaç: Çalışma, son yıllarda yeniden insidansının arttığı görülen tüberkülozun (TBC), abdominal formu konusundaki 8 yıllık klinik deneyimlerimiz yanında, uyguladığımız cerrahi tanı ve tedavi yöntemlerinin sonuçlarını değerlendirmek amacı ile planlandı.

Durum Değerlendirmesi: Hemen tüm gelişmekte olan ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de özellikle intraabdominal TBC gibi ekstra pulmoner TBC formlarının problem olmaya devam ettiği bildirilmektedir (1, 2, 3, 4, 5, 6).

Yöntem: 8 yıllık period içinde abdominal TBC tanısı ile cerrahi tedavi yapılan 25 (%54.3) erkek, 21 (%45.7) kadın toplam 46 olgu yaş, cins, öykü, fizik muayene ve laboratuar bulguları, tanı-tedavi yöntemleri, morbidite ve mortalite kriterleri açısından retrospektif olarak değerlendirildi.

Çıkarımlar: Hastaların 17 (%37.0)'sine acil olmak üzere 41 (%89.1 )'ine laparotomi yapılırken, 5 (%10.9) olguda perkutan kateter uygulanarak tanı ve tedavi uygulandı. Olguların 25 (%54.3)'inde intestinal TBC, 21 (%45.7)'inde TBC peritoniti saptandı. İntestinal tipin en sık terminal ileum yerleşimli olduğu görüldü. Öykü ve fizik muayene bulgularının non-spesifik olduğu, laboratuar ve radyolojik incelemelerin tanıda genellikle yetersiz kaldığı, enfeksiyon etkeninin sıklıkla Mycobacterium bovis olduğu, aktif pulmoner TBC'un olguların yalnızca %13'ünde bulunduğu belirlendi. Hastalığın acil laparotomi gerektiren en sık komplikasyonunun intestinal obstrüksiyon olduğu ve acil laparotomi yapılan olgularda mortalitenin %23.5, genel mortalite oranının ise %10.8 olduğu saptandı.

Sonuçlar: Hastaların büyük çoğunluğunda pulmoner TBC'un primer odak olmadığı, fizik muayene ve laboratuar bulgularının tanıda yardımcı olmakla birlikte, kesin tanı için laparotominin en güvenilir yöntem olduğu, cerrahi tedavide sınırlı rezeksiyon veya by-pass yöntemlerinin genellikle yeterli olduğu belirlendi. Abdominal TBC'da dikkatli bir yaklaşımla, erken tanının ve hemen başlanan tedavinin hastalığın seyri sırasında gelişebilecek komplikasyonlan minimale indireceği ve mortalite oranını belirgin olarak azaltacağı görüşündeyiz.