POSTİNSİZYONEL BUPİVAKAİN ENJEKSİYONUNUN LAPAROSKOPİK KOLESİSTEKTOMİDE POSTOPERATİF AĞRI ÜZERİNE ETKİSİ: PROSPEKTİF RANDOMİZE ÇALIŞMA
ORHAN BİLGE1, YAMAN TEKANT1, AYŞEN YAVRU1, KORAY ACARLI1, GÜNAY GÜLBABA2
1İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Karaciğer Safra Yolları Cerrahisi Birimi, Anesteziyoloji Anabilim Dalı, İSTANBUL
2The Medical College of St. Bartholomeus Hospital, University of London, İNGİLTERE
Özet
Amaç: Lokal postinsizyonel bupivakain enjeksiyonun laparoskopik kolesistektomi sonrası ağrı düzeyine etkisini incelemek.
Durum Değerlendirmesi: Laparoskopik cerrahi tekniklerinin gelişmesinin ameliyat sonrası ağrıyı azaltarak nekahat döneminde hasta konforuna olumlu etkisi olmuştur. Ancak yine de daha etkin analjezi gereksinimi sürmektedir. Yapılan çalışmalar laparoskopik kolesistekfomi sonrası ağrıya neden olan en önemli etkenin trokar giriş delikleri olduğunu göstermektedir.
Yöntem: Prospektif, randomize ve çift-kör çalışma. İstanbul Tıp Fakültesi Karaciğer Safra Yolları Cerrahisi Birimi'nde semptomatik kolelitiyaz nedeniyle ameliyat edilen 40 hastanın 20'si çalışma grubunu, 20'si de kontrol grubunu oluşturdu. Her iki grup yaş, cins ve ameliyat süresi yönünden karşılaşılabilir bulundu. Çalışma grubunda ameliyat sonunda trokar giriş deliklerine, cilt altı ve fasya tabakasına toplam 10 ml %2'lik bupivakain enjekte edildi. Postoperatif analjezi için her hastaya PCA cihazı ile pethidin perfüzyonu yapıldı. Ağrı değerlendirmesi için postoperatif l., 6., 12. ve 24. saatte VAS (visual analog scala) skorları hastanın hangi grupta olduğunu bilmeyen bir anestezi uzmanı tarafından değerlendirilerek kaydedildi. Kan örnekleri ameliyattan 1 saat önce ve 1 saat ile 24 saat sonra alınarak kortizol, beta-endorfin ve pethidin düzeylerine bakıldı.
Çıkarımlar: VAS skorları bupivakain grubunda kontrol grubuna göre düşük bulunurken, bu fark yalnızca 24. saatte istatistiki anlamlılığa ulaştı (p<0.05). Hastalarda kullanılan postoperatif pethidin miktarı bupivakain grubunda anlamlı ölçüde düşük bulundu (p<0.05). Keza postoperatif kan pethidin düzeyleri de 24, saatte tedavi grubunda kontrol grubuna göre istatistiki olarak anlamlı idi. Kan beta-endorfin ve kortizol değerleri tedavi grubunda kontrol grubuna oranla tüm ölçümlerde düşük bulunmasına karşın istatistiki anlamlılık saptanmadı.
Sonuç: Laparoskopik kolesistektomi sonrası uygulanan lokal postinsizyonel bupivakain enjeksiyonu postoperatif ağrıyı ve analjezik gereksinimini anlamlı oranda azaltmaktadır.
Anahtar Kelimeler: AĞRI, LAPAROSKOPİ, BUPİVAKAİN