PERİAMPULLER BÖLGE TÜMÖRLERİ

Özet

Amaç: Bu çalışma, periampuller bölge tümörlerinin özelliklerini, hangi evrede tanı aldıklarını ve ne kadarının cerrahi olarak tedavi edilebildiğini araştırmak amacıyla yapılmıştır.

Durum Değerlendirmesi: Periampuller bölge tümörleri köken aldıkları dokuya göre değişik biyolojik davranış gösterse de klinik özellikleri ve cerrahi tedavi prensipleri benzer olduğundan bir arada ele alınabilmektedirler.

Yöntem: 1980-1994 yılları arasında Hacettepe Üniversitesi Genel Cerrahi Kliniğinde periampuller bölge tümörü nedeniyle ameliyat edilmiş hastaların kayıtları retrospektif olarak değerlendirilmiştir.

Çıkarımlar: Periampuller bölge tümörlerinin büyük kısmını pankreas başı tümörleri oluşturmaktadır ancak tanı anında rezektabilite oranı %14.2 düzeyindedir. Zaman içinde kliniğimizde rezektabilite oranının arttığını saptadık. Pankreatikoduodenektomi ile tümörü rezekte edilebilen hastalarda sağkalım diğerlerine göre belirgin artmaktadır.

Sonuçlar: Toplam 138 hasta incelenmiştir. Başvuru anındaki en önemli semptomlar karın-sırt ağrısı, sarılık ve kilo kaybı olarak saptandı. Görüntüleme yöntemlerinin duyarlılığı, kullanılan yönteme göre %62.5-90. Hastaların %72.4'ü periampuller tümör ön tanısı ile, geri kalanı ise obstrüktif sarılık, intraabdominal kitle gibi tanılarla ameliyata alınmışlardır. Ameliyatta hastaların %20.3'üne Pankreatikoduodenektomi yapılarak tümör çıkarılabilmiş, diğerlerine palyatif işlemler yapılmıştır. Histopatolojik incelemede lezyonların %81.9'u pankreas, %10.1'i koledok, %7.3'ü ampulla ve %0.7'si duodenumdan köken alıyordu. Rezektabilite oranlan pankreas başı tümörleri için %14.2, koledok alt uç tümörleri için %28.6, Ampulla Vateri tümörleri için %80 olarak hesaplandı. Pankreatikoduodenektomi yapılan 28 hastada postoperatif mortalite oranı %7.1, majör komplikasyon oranı ise %35.7 idi. Yıllara göre değerlendirildiğinde 1980-1989 döneminde rezektabilite oranı %9.6 iken, 1990-1994 döneminde bu oran %36.3'e yükselmiştir. Rezektabl tümörü olan hastalarda 1, 2 ve 5 senelik sağkalım oranları sırasıyla %42.9, %21.4 ve %14.3 iken, anrezektabl tümörü olanlarda bu oranlar sırasıyla %18.2, %7.3 ve %3.1 olarak saptanmıştır.