MASTEKTOMİ SONRASI LENF ÖDEMDE SORUMLU ETKENLER
MURAT KAPKAÇ, MEHMET PEKDEMİR, EMİN ÖZDEDELİ, MAHİR AKYILDIZ, M RASİH YILMAZ, ORHAN ÖZBAL
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, İZMİR
Özet
Meme kanseri nedeniyle mastektomi yapılan 509 olgunun 71'inde (%14) ameliyat sonrası dönemde lenfödem gelişti. Her iki kol arasındaki çap farkı lenfödemin değerlendirilmesinde objektif bulgu olarak kabul edildi. Çap farkının 4 cm den fazla olduğu ağır lenfödemli 17 olgu ve çap farkının 2-4 cm arasında olduğu hafif lenf ödemli 54 olgu post-mastektomik lenfödem gelişimine etki eden risk f aktörleri yönünden incelendi.
Sistemik kemoterapi ile ameliyat sonrası dönemde omuz ve kolun hareketsiz bırakılması lenfödem gelişiminde etkili bulunmadı (P>0.05). Lenfödem riskini ciddi ölçüde artıran koltukaltı radyoterapisinden kaçınmak için, yapılan koltukaltı diseksiyonu çok önemlidir. Bu çalışmanın sonuçları koltukaltının radyoterapi alıp almaması ve koltukaltındaki metastatik lenf düğümü sayısının lenfödemle ilişkili olduğunu desteklemektedir
Anahtar Kelimeler: POST-MASTEKTOMİ, MORBİDİTE