Meme kanseri için risk belirlenmesinde Gail modeli
Feza Y. Karakayali1, Yahya Ekici1, Şinasi Sevmiş1, Sema Pehlivan1, Zübeyde Arat2, Gökhan Moray1
1Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD, ANKARA
2Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı AD, ANKARA
Özet
Amaç: Bu çalışmada, Türk toplumunda meme kanseri için önemli olabilecek hormonal ve ailesel risk faktörlerini ortaya koymak ve Gail modelinin toplumumuzdaki güvenilirliğini değerlendirmek amaçlanmıştır.
Yöntem: Çalışmada, 35 yaşın üzerinde, tüm risk faktör verileri bilinen hastalardan, en az 5 yıl önce meme biyopsisi yapılan ve non-proliferatif lezyon saptanan hastalar Grup 1'i, kontrol hastaları Grup 2'yi, Grup 1 ve 2'de 5 yıllık takip sonunda meme kanseri gelişmediği gösterilen hastalar Grup 3‘ü, meme kanseri nedeniyle ameliyat edilen hastalar da, Grup 4'ü oluşturdu. Grup 1 ve 2'deki hastaların Gail modeli ile bireysel 5 yıllık meme kanseri riskleri hesaplandı ve bu gruplarda 5 yıl sonunda meme kanseri gelişen hastalar belirlendi. Meme kanseri gelişiminde Türk toplumunun risk faktörlerinin belirlenmesi amacıyla Grup 3 ve Grup 4'deki hastaların bilinen tüm risk faktörleri çoklu regresyon testi ile değerlendirildi.
Bulgular: Grup 1'de (n=343) 5 yıl içinde Gail modeline göre düşük riske sahip hastaların %2.6'sında meme kanseri gelişirken, yüksek riske sahip hastaların %12'sinde meme kanseri saptandı (RR=5). Grup 2'de ise (n=601) düşük riske sahip hastaların %4.7'sinde meme kanseri gelişirken, yüksek riskli hastaların %11.7'sinde meme kanseri tesbit edildi (RR=2.6). Grup 3 (n=896) ve Grup 4'ün (n=630) tüm risk faktörleri değerlendirildiğinde 1. derece yakınlarda meme kanseri hikayesi, 2. derece yakınlarda meme kanseri hikayesi, nulliparite, emzirmeme ve yaş (p<0.05), anlamlı risk faktörleri olarak bulundu.
Sonuç: Gail modelinin meme kanseri gelişimi açısından, bireysel risk hesaplanmasında Türk toplumu için güvenilir bir model olduğu görülmüştür. Türk toplumunda meme kanseri gelişme riskini belirleyen başlıca faktörlerin ailesel ya da genetik faktörler olduğu, yaş ile meme kanseri gelişme riskinin belirgin arttığı sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Meme Kanseri, Gail modeli, risk faktörleri