PENETRAN KOLON YARALANMALARINDA PRİMER ONARIM
SAMAN BELGERDEN, CEMALETTİN ERTEKİN, YEŞİM ERBİL, SÜMER YAMANER
İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Acil Cerrahi Birimi-ÇAPA/İSTANBUL
Özet
Yüksek morbidite ve mortalite ile seyreden penetran kolon yaralanmalarının tedavisindeki seçenekler tartışma konusu olmaya devam etmektedir. Çalışmamızın amacı, tedavide primer onarım ve kolostomi arasında yapılacak seçime ışık tutmaktır. Son 3 yılda Acil Cerrahi birimimizde penetran kolon yaralanması tanımı ile ameliyat edilen 45 hasta retrospektif olarak incelenmiştir. Yaralanma bölgesi 32 olguda sol ve 13 olguda sağ kolon olmuştur. Hastaların 34'ü kesici-delici alet ile ve 11'i ateşli silahlar ile yaralanmıştır. Uygulanan tedavi yöntemleri penetran karın travma indeksine (PTKİ) göre değerlendirilmiştir. Sol kolonda uygulanan ameliyat yöntemleri: 3 olguda primer sütür, 8 olguda loop kolostomi, 7 olguda Devine kolostomi, 3 olguda rezeksiyon+Hartmann kolostomi ve 1 olguda primer sütür + çekostomidir. Bu grupta 5 olguda abse, 4 olguda sepsis ve 2 olguda sütür yetmezliği belirlenmiş ve 5 olgu kaybedilmiştir. Sağ kolonda uygulanan ameliyat yöntemleri 9 olguda primer onarım ve 4 olguda primer onarım+çekostomidir. Bu gruptaki rezeksiyon+çekostomi yapılmış 1 olguda fistül belirlenmiş ve ölüme rastlanmamıştır. Bu veriler, sağ kolon yaralanmalarında primer onarımın emin bir yöntem olduğunu, ancak kolon skoru yüksek olan yaralanmalarda komplementer çekostomi ile desteklenmesinin gerektiğini, sol kolon yaralanmalarında ise travma indeksi ve kolon skoru düşük hastalarda primer onarım ve travma indeksi yüksek yaralılarda primer onarım+eksteriorizasyon, loop kolostomiye tercih edilmelidir.