Dr. Mustafa ALDEMİR1, Dr. M. Faruk GEYİK2, Dr. Şerife AKALIN2, Dr. Salih HOŞOĞLU2, Dr. İbrahim TAÇY1LDIZ1, Dr. Celal AYAZ2

1Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD, Diyarbakır
2Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD, Diyarbakır

Özet

Amaç: Bu çalışmada splenektomi yapılan sıçanlarda Streptococcus pneumoniae ile oluşturulan sepsis üzerinde, levofloksasin ve intravenöz immünoglobülinlerin (İVİG) etkilerini araştırmayı amaçladık.

Durum değerlendirmesi: Splenektomi, bakteriyel enfeksiyonlara karşı immün yanıtı bozar. Splenektomi sonrası ortaya çıkan sepsis, şiddetli bakteriyemi ve hatta ölüm ile sonuçlanabilen ciddi bir komplikasyondur.

Yöntem: 60 adet Sprague-Dawley cinsi yenidoğan sıçanlar, rastgele her biri 1 2'şerli beş gruba ayrıldı. Tüm sıçanlar, im. ketamine (5 mg/kg) ile uyutuldu. Grup 1 'deki (Sham) ratlarda, batın açıldıktan sonra sadece dalak mobilize edildi. Diğer gruptaki ratlarda ise laparotomi sonrası, splenektomi uygulandı. Grup 2-5'teki tüm sıçanlara, splenektomiden 7 gün sonra, S. pneumoniae suşu inoküle edildi, inokülasyondan 15 saat sonra, kantitatif bakteri sayımı (cfu=colony forming unit /ml) için tüm ratlardan 0.1 cc.kan alındı. Kültür için kan alındıktan hemen sonra ilaç tedavilerine başlandı. Grup 2-5'teki sıçanlara sırasıyla, serum fizyolojik, levofloksasin, İVİG ve hem levofloksasin hem de İVİG verildi. Tedaviden 24 ve 48 saat sonra bakteri sayımı için kan alındı. Tüm sıçanlar, 72. saatte kan kültürleri ve biyokimyasal tetkikler için (Ig G,A,M) için kan örnekleri alınarak sakrifiye edildiler.

Çıkarımlar: Grup 2-5'teki tüm sıçanlarda, S. pneumoniae inokülasyonu sonrası üreme oldu. Grup 3'ün 48 ve 72. saatlerde yapılan kan kültürlerindeki üreme (sırasıyla, %41.7 ve %25), grup 2'ninkilere kıyasla (sırasıyla, % 100 ve %100) önemli derecede az idi (sırasıyla, p<0.05 ve p=0.001). Yine grup 4'ün 72. saatteki pozitif kültür oranı (%41.7), grup 2'ninkine (%100) kıyasla önemli derecede az idi (p<0.05). Grup 5'in 24, 48 ve 72. saatlerdeki pozitif kültür oranları (sırasıyla %41.7, %1 6.7 ve %0), grup 2'ninkilerden anlamlı derecede az idi (sırasıyla, p<0.05, p<0.001 ve p<0.001). Grup 3-5'te 24, 48 ve 72. saatlerde kanda üreyen bakteri sayıları, grup 2'ninkilere kıyasla önemli derecede az idi (p<0.001). İVİG tedavisi verilen grupların (grup 4,5) IgG düzeyleri, İVİG tedavisi verilmeyen grup 2 ve 3'ün IgG düzeylerinden önemli düzeyde fazla idi (p<0.001).

Sonuçlar: Bu çalışma, tek başlarına ve beraberce uygulanan levofloksasin ve İVİG'in, splenektomi yapılan sıçanlarda S. pneumoniae ile oluşturulan sepsis üzerinde yararlı etkileri olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler: rat, splenektomi, sepsis, Streptococcus pneumoniae, levofloksasin, intravenöz immünoglobülinler