Dr. Koray ATİLA1, Dr. Mehmet Ali KOÇDOR1, Dr. Ali İbrahim SEVİNÇ1, Dr. Recep BEKİŞ2, Dr. Abdurrahman ÇÖMLEKÇİ3, Dr. Şerafettin CANDA4, Dr. Serdar SAYDAM1, Dr. Ömer HARMANCIOĞLU1

1Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi AD, İzmir
2Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp AD, İzmir
3Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji ve Metabolizma AD, İzmir
4Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji AD, İzmir

Özet

Amaç: Primer hiperparatiroidili olgularda, hastalıklı paratiroid bezinin yerini ve sayısını tespit etmek için intraope-ratif sestamibi nükleer haritalandırma sonrası minimal invaziv yaklaşım ile operasyon süresini kısaltıp tam eksplo-rasyon kadar etkin bir yönteme ulaşma hedeflenmiştir

Durum Değerlendirmesi: Minimal invaziv paratiroidektomide; adenom, sestamibi görüntülemesini takiben intra-operatif olarak radyoaktif gama prob yardımı ile yapılan bir diseksiyonla saptanabilmekte, aynı zamanda daha küçük insizyon ile direkt bir müdahaleye imkan sağlamaktadır.

Yöntem: Eylül 2001 - Ocak 2003 tarihleri arasında sestamibi sintigrafisi ve biyokimyasal parametrelerle kanıtlanmış, tek paratiroid adenomlu 21 olgudan 19'una prospektif bir çalışmayla genel anestezi altında minimal invaziv paratiroidektomi yapıldı. İki olguda standart bilateral boyun eksplorasyonuna geçildi.

Çıkarımlar: Yaş ortalaması 61 (43-79) olan tek paratiroid adenomlu 21 olgudan 19'una (%90.4) gama prob yardımı ile minimal invaziv paratiroidektomi yapılırken, 2 olguda (%9.6) standart boyun eksplorasyonuna geçildi. Ameliyat öncesi ortalama serum kalsiyum seviyesi 11.4 mg/dl, ameliyat sonrası 12. saat değeri ise 8.3 mg/dl olarak bulundu. Ortalama serum paratiroid hormon (PTH) seviyesi preoperatif 271 pg/ml, adenom eksize edildikten 15 dakika sonra bakılan ortalama PTH seviyesi ise 51.3 pg/ml olarak tespit edildi. Cama prob ile yapılan ortalama radyoaktivite sayımları; ameliyata başlamadan paratiroid adenomu lokalizasyonunda 4340 sayım/saniye, paratiroid bezi çıkarıldıktan sonra ameliyat sahasında 1560 sayım/saniye ve paratiroid bezinde 3460 sayım/saniye olarak bulundu. Minimal invaziv paratiroidektomi yapılan 19 hastanın ortalama ameliyat süresi 41 (35-70) dakika, hastanede kalış süresi ise 2.07 (1-3) gün olarak tespit edildi. Ameliyat sonrası tüm olgularda tedavi sağlanırken hiçbir olguda mortalite ve morbidite gözlenmedi.

Sonuçlar: Uygun primer hiperparatiroidili hastalar seçildiğinde, intraoperatif sestamibi nükleer haritalandırma ile tarama sonrası yapılan minimal invaziv yaklaşım tam ve etkin bir yöntemdir.

Anahtar Kelimeler: Minimal invaziv paratiroidektomi, primer hiperparatiroidi, paratiroid adenomu.