Peptik Ülser Perforasyonu Nedeniyle Opere Edilen Hastalarda Mortalite ve Morbiditeye Etki Eden Faktörler

Özet

Amaç: Bu çalışmada peptik ülser perforasyonu nedeniyle ameliyat edilen hastalarda mortalite ve morbiditede artışa sebep olabilecek risk faktörlerinin tanımlanması amaçlanmıştır.

Durum Değerlendirmesi: Anti-ülser ilaçlarının gelişimiyle birlikte elektif ülser cerrahisinde azalma olmasına rağmen ülser perforasyonlarında belirgin bir azalma görülmemektedir. Risk faktörlerinin tespiti, hastalarının prognozu-nun belirlenmesinde önemli yer tutmaktadır.

Yöntem: Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi 3. Genel Cerrahi Kliniğinde, Mart 2001-Haziran 2003 tarihleri arasında peptik ülser perforasyonu nedeniyle ameliyat edilen hastalar prospektif olarak incelendi. Hastalar Akut Fizyolojik ve Kronik Sağlık Değerlendirmesi II (APACHE II) skorlama sistemine göre değerlendirildi, 5 puan üzerinde olan hastalar yüksek riskli olarak tanımlandı. Ayrıca hastaların yandaş hastalıkları, şikayetlerin başlamasıyla tanı konması arasında geçen süre, peroperatif tespit edilen ülser perforasyon çapı ve yaş diğer parametreler olarak belirlendi.

Çıkarımlar: Toplam 71 hastanın 60'ı (%84.5) erkek, 11'i (%15.5) kadın, yaş ortalaması 39.13 yıl (17-82) idi. Posto-peratif dönemde toplam 9 (%12.7) hastada komplikasyön gelişti, 2 hastada pnömoni, 2 hastada mide fistülü, 2 hastada batın içi abse, 2 hastada evisserasyon ve 1 hastada kardiyopulmoner yetmezlik görüldü. Skorlama sistemine göre 5 puan üzerinde toplam 11 (%16) hasta mevcut idi ve bu hastaların 6'sında (%54.5) postoperatif dönemde komplikasyön gelişti (p=0.000), 1 (%9) hasta eksitus oldu. Hastaların 1 Tinde (%16) eşlik eden yandaş hastalık mevcuttu ve bu gruptaki toplam 4 (%36.4) hastada komplikasyön gelişti (p=0.027). Hastaların şikayetlerinin başlaması ile tanı konması arasında geçen süre, 13 (%19) hastada 24 saatten fazlaydı ve bu gruptaki 3 (%23.1) hastada komplikasyön gelişti (p=0.350). Hastaların 7'sinde (%10) ülser çapının 1 cm'nin üzerinde olduğu tespit edildi ve bu gruptaki 5 (%71.4) hastada komplikasyön görüldü (p=0.000). Hastaların yaşı incelendiğinde 40 yaş üzerinde toplam 34 (%47.8) hasta mevcuttu ve bu gruptaki 8 (%23.5) hastada komplikasyon geliştiği tespit edildi (p=0.011).

Sonuçlar: APACHE II skorlama sistemine göre hastaların değerlendirilmesi, buna ek olarak mevcut risk faktörlerinin tanımlanması (yandaş hastalık, ülser çapı, başvuru süresi, yaş) hastalara uygulanacak olan tedavi modalitesinin seçiminde ve hastanın postoperatif morbidite gelişimi hakkında daha detaylı bilgi verdiği düşünülmektedir.