Dr. Hakan YANAR, Dr. Korhan TAVİLOĞLU, Dr. Erol AYDIN, Dr. Cemalettin ERTEKİN, Dr. Recep GÜLOĞLU, Dr. irfan BAŞPINAR

Istanbul Üniversitesi, istanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, Çapa, İstanbul

Özet

Amaç: Acil terapötik endoskopinin akut üst gastrointestinal sistem kanamalarının tanı ve tedavisindeki öneminin değerlendirilmesi.

Yöntem: Ocak 1995-Aralık 2001 tarihleri arasında istanbul Tıp Fakültesi Acil Cerahi Servisine akut üst gastrointestinal sistem kanaması (ÜGK) ile başvuran 351 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Hastalar, endoskopinin tanısal amaçlı yapıldığı Ocak 1995-Aralık 1998 tarihleri arasındaki (Grup I) dönemde başvuranlar ile erken ve tedavi amaçlı endoskopinin uygulandığı Ocak 1999-Aralık 2001 tarihleri arasında (Grup II) başvuranlar olarak iki gruba ayrılmıştır. Bu iki grup endoskopik tanı ve tedavi, acil cerrahi gereksinimi, kan transfüzyonu sayısı, yatış süresi, morbidite ve mortalite açısından karşılaştırılmıştır

Çıkarımlar: Grup l'de yaş ortalaması 49 olup, toplam 153 akgt ÜGK hastası incelenmiştir. 107 (%70) hastaya gelişinden ortalama 23 saat sonra endoskopi yapılmış ve sadece. 5 (%3) hastaya enjeksiyon tedavisi uygulanmıştır. Grup ll'de yaş ortalaması 52 olan toplam 198 hasta incelenmiştir ve ortalama 4 saat sonra 190(%98) hastaya endoskopi yapılmıştır. Bu grupta 58 (%29) hastaya enjeksiyon tedavisi, 28'ine (%14) ise lastik bant ligasyonu uygulanmıştır. Grup II'deki hastalarda, Grup I ile karşılaştırıldığında cerrahi gereksinimi %35'ten %7,5'e (p<0,05), ortalama transfüzyon miktarı 4,7 üniteden 3,8 üniteye (p<0,05), genel mortalite oranı ise %25,5'ten %8'e (p<0,05) gerilemiştir. Cerrahi mortalitede (Grup l'de %41, Grup ll'de %33) ise anlamlı azalma olmamıştır. Hastaların yaş ortalaması ve hastanede yatış süreleri arasında anlamlı fark saptanmamıştır.

Sonuç: Akut üst gastrointestinal sistem kanamalarında erken dönemde uygulanan endoskopik tanı ve tedavi ile cerrahi gereksinim oranı, kan transfüzyonu ve mortalite anlamlı oranda azalmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Gastrointestinal kanama, endoskopi, endoskopik tedavi, enjeksiyon tedavisi, skleroterapi