Dr. Ekrem KAYA1, Dr. Pınar TUNCEL2 Dr. Halil ÖZGÜÇ3, Dr. Rıfat TOKYAY 3

1Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Fakültesi Genel Cerrahi ABD, SAMSUN
2 Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyokimya ABD, İZMİR
3Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, ilk ve Acil Yardım ABD, BURSA

Özet

Amaç: Deneysel kolitte n-bütirat ve l-glutamin lavmanlarının mukozal inflamasyona etkilerini araştırmaktır.

Durum Değerlendirmesi: inflamatuar barsak hastalığı (İBH) nın patogenezini aydınlatmaya yönelik deneysel ve klinik çalışmalar sürmekte ve buna paralel olarak da yeni tedavi seçenekleri ortaya atılmaktadır.

Yöntem: 54 adet Wistar-albino rat rastgele 5 gruba ayrıldı, ilk 3 gruba %5 asetik asit rektal yolla verilerek kolit oluşturuldu. Ardından deneklere 6 gün süre ile günde iki kere serum fizyolojik (SF) (kolit grubu, n:10), l-glutamin (n:12), n-bütirat (n:12) lavmaları yapıldı. Sham grubuna (n: 12) kolit oluşturulmadan SF lavmanı yapıldı. Denekler 7. gün sakrifiye edilerek kolonlk makroskopik inflamasyon skoru (MİS) ve kolon segment ağırlığı / vücut ağırlığı (KSA / VA) oranı belirlendi. Kolonik mukoza glutatyon (GSH) ve portal endotoksin düzeyleri ölçüldü. Deneklerin normal fizyolojik değerlerini ölçmek için 8 adet denek lavman yapılmadan sakrifiye edilerek aynı ölçümler yapıldı.

Çıkarımlar: Sham grubu MİS'u kolit ve glutamin grubundan düşük, kolit grubu MİS'u bütirat grubunda yüksek bulundu (p< 0.01, ANOVA test). Sham ile bütirat grubu arasında ise fark saptanmadı. KSA / VA oranında sham grubu ile diğer gruplar arasında anlamlı fark saptanırken (p<0.001, ANOVA) kolit grubu ile tedavi grupları arasında fark gözlenmedi. Mukozal glutatyon düzeyi ve portal endotoksin düzeyleri açısında gruplar arasında anlamlı fark yoktu.

Sonuç: n-Bütirat lavmanı kolitin şiddetini makroskopik olarak hafifletmektedir. Bu çalışmanın sonucuna göre deneysel kolitte mukozal GSH ve portal endotoksin düzeyi tayini kolitin şiddetini değerlendirmede yardımcı ve güvenilir parametre değillerdir.

Anahtar Kelimeler: Deneysel kolit, bütirat,glutamin, glutatyon, endotoksin