Lokalizasyonlarına göre rektum yaralanmalarının cerrahi tedavisi
Doğan Gönüllü1, Serap Alçiçek Mumcuoğlu2, Oğuz Çatal3, Tayfun Yücel4, Osman Yücel2, Ferda Nihat Köksoy1
1Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 1.Genel Cerrahi Kliniği, İstanbul, Türkiye
2Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi, 2.Genel Cerrahi Kliniği, İstanbul, Türkiye
3Ardahan Devlet Hastanesi, Genel Cerrahi Servisi, Ardahan, Türkiye
4Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD, Sakarya, Türkiye
Özet
Amaç: Tartışmaların devam etmekte olduğu rektum yaralanmaları tedavisinde, yaralanmanın yerine göre tedavi yaklaşımının irdelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: 2000-2008 arasında tedavi edilmiş olan tam kat rektum yaralanmaları, travmaların etiyolojileri, lokalizasyonları, genişlikleri ve seçilen cerrahi tedavi uygulamaları yönünden retrospektif olarak incelenmiştir.
Bulgular: 17 hastadaki yaralanmalar, %41 ateşli silah, %29 kesici-delici alet, %18künt, %6 iatrojenik ve %6 yabancı cisim nedeniyle gerçekleşmiştir. Sekiz (%47) hastada ek organ yaralanmasının olduğu seride, rektum yaralanmalarının lokalizasyonları, %71 ekstraperitoneal, %23 intraperitoneal ve %6 ekstra ve intraperitoneal şeklindedir. Ekstraperitoneal yaralanmalar primer tamir ve/veya loop kolostomi; intraperitoneal yaralanmalar ise primer tamir ile tedavi edilmiştir. Lokalizasyondan bağımsız olarak, ateşli silaha bağlı geniş doku kaybı olanlarda rezeksiyon ve Hartmann işlemi uygulanmıştır. Geç (>12 saat) başvuran ekstraperitoneal yaralanmalarda presakral drenaj eklenmiştir. Üç hastada (%17.8) morbidite gelişirken, mortalite gözlenmemiştir.
Sonuç: 17 rektum yaralanmasının çoğunluğu (%76), primer tamir ve/veya loop kolostomi ile tedavi edilebilmiş; geç başvuran distal yaralanmalarda presakral drenajın, geniş doku kaybı olan yaralanmalarda ise rezeksiyonun eklenmesi ile mortalitesiz bir sonuca ulaşılabildiği anlaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler: rektum yaralanmaları, lokalizasyon, cerrahi tedavi