Parsiyel hepatektomi uygulanmış sıçanlarda enteral glutaminin karaciğer rejenerasyonu, karaciğer fonksiyonları ve bakteriyel translokasyona etkisi
Hikmet Aktaş1, A. Sadık Kılıçturgay1, Ersin Öztürk1, Özgen Işık1, İbrahim Şehitoğlu2
1Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi AD, Bursa, Türkiye
2Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Patoloji AD, Bursa, Türkiye
Özet
Amaç: Majör karaciğer rezeksiyonu sonrasında glutamin ile enteral nütrisyonun karaciğer rejenerasyonu, fonksiyonları ve bakteriyel translokasyona etkilerini araştırmak.
Gereç ve Yöntem: Otuz adet dişi Wistar Albino sıçan 3 gruba ayrıldı: 1. Shem Grubu (n=10); laparotomi sonrası karaciğer ortaya konup karın kapatıldı ve takiben sıçanlara 7 gün süre ile standart yem ve su verildi. 2. Kontrol Grubu (n=10); %70 hepatektomi uygulanan sıçanlara 7 gün süre ile standart yem ve su verildi. 3. Deney Grubu (n=10); %70 hepatektomi uygulanan sıçanlara 7 gün süre ile standart yem ve suya ek olarak 0,5 gr/kg/gün glutamin orogastrik sonda ile verildi. Sıçanlar yedinci gün sakrifiye edildi. Karaciğer rejenerasyonunu ve enterosit proliferasyonunu değerlendirmek için karaciğer ve ince bağırsaktan doku örnekleri alındı ve Ki-67 immün boyama ile değerlendirildi. Sistemik kan örneklerinde AST/ALT çalışıldı. Bakteriyel translokasyonu değerlendirmek için portal venden kan, mezenterik lenf nodülü, karaciğer, dalak ve akciğerden doku örnekleri alındı. Gruplar arası üçlü değerlendirmeler için Kruskal- Wallis, ikili karşılaştırmalar için Mann-Whitney U test kullanılmıştır. Anlamlılık düzeyi olarak p<0,05 kabul edilmiştir.
Bulgular: Karaciğer Ki-67 proliferasyon indeksi (Pİ) gruplar arasında anlamlı farklılık gösteriyordu. Deney grubunda kontrole göre (p<0,001), kontrol grubunda sheme (p<0,05) göre yüksekti. İnce bağırsak Ki-67 Pİ deney grubunda diğerlerine göre anlamlı olarak yüksekti (p<0,01). AST/ALT değerleri ve bakteriyel translokasyon açısından üç grup arasında fark yoktu.
Sonuç: Glutamin ile enteral nütrisyonun majör karaciğer rezeksiyonu sonrasında karaciğer rejenerasyonunu olumlu yönde etkilediği gözlemlenmiştir. Ancak, bakteriyel translokasyona herhangi bir etkisi saptanamamıştır
Anahtar Kelimeler: Karaciğer rejenerasyonu, glutamin, bakteriyel translokasyon, hepatik rejenerasyon, hepatektomi, karaciğer rezeksiyonu