Özet
Askaris lumbricoides genellikle az gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm dünyada yaygın olarak görülen bir parazit hastalığıdır. Paraziter enfeksiyona bağlı akut apandisit nadir görülen bir durumdur. Özelikle endemik bölgelerde acil servise başvuran akut karınlı hastalarda paraziter enfeksiyonlar da akılda bulundurulmalıdır.
Giriş
Apandisite bağlı uygulanan apandektomi dünyada en fazla uygulanan acil ameliyattır (1). Apandisit etyolojisinde bir çok farklı neden mevcuttur. Paraziter enfeksiyona bağlı akut apandisit nadir görülen bir durumdur. Paraziter enfeksiyona bağlı apandisitler içerisinde de Ascaris lumbricoidesin görülme sıklığı %17-26, arasında değişmektedir (2, 3).
Olgu Sunumu
Yirmi üç yaşında kadın hasta acil servise bir gün önce başlayan karın ağrısı, bulantı şikayetleri ile başvurdu. Vital bulguları normal aralıkta olan hastanın yapılan fizik muayenesinde sağ alt kadranda hassasiyet ve rebound tespit edildi. Diğer sistem muayeneleri normal olan hastanın özgeçmişinde özellik saptanmadı. Hastanın laboratuvar değerlerinde hemoglobin değeri 12,5 gr/dL, lökosit sayısı 11.500/mm3, nötrofili %89 olarak saptandı. Biyokimyasal parametrelerde bozukluk tespit edilmedi. Radyolojik incelemelerde ayakta direkt batın grafisi normal olarak saptandı. Batın ultrasonografisinde akut apandisit şüphesi bulunan hastaya bilgisayarlı tomografi (BT) çekilmesi önerildi. Çekilen batın BT’sinde apendiks çapı 7 mm olarak ölçüldü. Hastadan onamı alınarak akut apandisit ön tanısı ile operasyona alındı. Laparoskopik eksplorasyonda apendiksin ödemli ve inflame olduğu gözlendi. Hastaya laparoskopik apandektomi uygulandı. Postoperatif dönemde ek şikayeti olmayan hasta 2. gün taburcu edildi. İki hafta sonra patoloji sonucu ile kontrole gelen hastanın patoloji sonucu Askaris lumbricoidese bağlı paraziter apandisit olarak rapor edildi (Şekil 1, 2).
Tartışma
Ascaris lumbricoides asıl konağı insan olan beyaz kırmızımsı renkte, silindir şeklinde, uzunluğu 15-35 cm arasında olan bir parazittir. Ascaris lumbricoides genellikle az gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm dünyada yaygın olarak görülen bir parazit hastalığıdır. Ülkemizde yapılan çeşitli çalışmalarda görülme sıklığı bölgelere bağlı olarak %0,25-96 gibi geniş bir aralıkta değişmektedir (4). Larva gelişmiş yumurtaların, oral yol ile alınmasıyla insan enfekte olmaktadır. Hastalar genellikle asemptomatiktir. Klinik, göç eden larva ve bağırsakta yaşayan erişkin parazit sayısına bağlı olarak değişmektedir. Normalde ince bağırsakta, özellikle jejenumda yerleşen erişkinler karın ağrısına, çok sayıda olduklarında ise bağırsak obstrüksiyonuna yol açabilmektedir (5-7). Tanı, yumurta ve parazit yönünden dışkı incelemesi ile konulmaktadır.
Sonuç
Paraziter enfeksiyona bağlı akut apandisit nadir görülen bir durumdur. Parazit enfeksiyonunun apandisitteki rolü hala tartışmalıdır. Akut apandisit ile parazitler arasındaki ilişkiyi destekleyen çok az kanıt vardır. Akut apandisit erişkin bir parazitin lümeni obstrükte etmesi ile olabileceği gibi, parazit veya yumurtaya bağlı sekonder enfeksiyon nedeniyle de gelişebilir. Sekonder enfeksiyon sonucu gelişen lenfoid hiperplazi patolojiden sorumlu mekanizmadır (8-10). Bizim vakamızda da akut apandisitin nedeni sekonder bir enfeksiyondan kaynaklanmaktadır. Akut apandisit, intestinal obstrüksiyon, karaciğer apsesi gibi akut batın nedeni olabilecek durumlara yol açabilen paraziter enfeksiyonların, ciddi bir mortalite ve morbitide sebebi oluşturmadan toplumsal taramalarla tespit edilip gerekli önlemlerin alınması gerektiği kanaatindeyiz.
